Tranen, te pas en te onpas. Als er iemand op visite is, maar ook in de supermarkt. Zomaar voor de koeling, bij de toetjes.
Ted is er klaar mee. Een volwassen man die staat te huilen als een klein kind. Geen controle over zijn emoties. Maar hoe meer hij probeert niet te huilen, hoe meer de tranen de overhand nemen. En nu beheerst het bijna zijn hele dag. Bang om mensen te ontvangen, om erop uit te gaan. Ted voelt zich eenzaam in zijn verdriet en kan en wil het eigenlijk met niemand delen. 

“Maar waarom?”

Via een doorverwijzing komt Ted bij mij terecht en vraag ik hem naar de aanleiding voor dit coachingstraject. Wat is er veranderd waardoor hij nu ondersteunen vraagt?
Ted vertelt dat hij boos is op zichzelf omdát hij huilt, maar ook omdat hij niet weet waaróm hij huilt. Het verdriet overmand hem en hij kan er geen begrip voor opbrengen omdat hij niet weet waar het vandaan komt.
Om Ted beter te leren kennen, vraag ik of het een goed idee is om dit te doen door middel van een familieopstelling. 

Familieopstelling

We beginnen met een poppetje dat Ted zelf representeert. Hij zet het poppetje midden op tafel, een beetje onzeker over de kant die het poppetje opkijkt.
Ik begin met het vragen naar zijn gezin van herkomst. Wie zijn je ouders, heb je broers en zussen?
Ted vertelt veel over vroeger. Over hoe hij opgevoed is, of eigenlijk juist niet. Hij was erg op zichzelf aangewezen, moest het leven zelf ontdekken en had weinig voorbeeld aan zijn ouders. Hij leefde veel op straat en als hij thuis was, was hij vaak alleen. Contact met zijn broer en zus heeft hij niet meer.
We praten over zijn opleidingen, zijn hobby’s en interesses. Hij is trots op alles wat hij bereikt heeft. Hard werken, niet klagen, geen tijd en rust in zijn kont om stil te zitten. Een bezige bij. Het zorgt voor een glimlach op zijn gezicht, hij gaat rechtop zitten en trekt zijn schouders iets naar achter. 

We wisten het niet 

Ted vervolgd zijn verhaal over de vrouw in zijn leven. Het was liefde op het eerste gezicht. Ze is veel te vroeg overleden en ze zal altijd de liefde van zijn leven blijven. Na haar is er geen andere vrouw meer geweest. Zij wist om te gaan met zijn werklust en was er altijd als hij thuis kwam. Zij bood hem in sommige opzichten wat hij van huis uit gemist heeft. Hij ervaart de gedachten en herinneringen als een warme deken en kijkt liefdevol op hun leven samen terug. 

Als ik vraag of zij ook kinderen hebben gekregen, is Ted even stil. Zijn eerste reactie is om ‘nee’ te zeggen, maar dan zie ik hem denken. Hij slikt… en dan wellen de tranen op in zijn ogen. Voor het eerst in ons gesprek zakt hij wat naar achter in zijn stoel, laat zijn schouders een beetje hangen.
Dan kijkt hij mij aan en verontschuldigd hij zich voor zijn tranen. “Dit is dus precies wat er dan gebeurd” legt hij uit.
Ik vertel hem dat het de tranen er mogen zijn. Hoe meer hij deze als een bal onder water probeert te houden, hoe harder ze eruit zullen komen.
En dan vertelt hij over het kindje dat ze zo graag samen hadden willen krijgen. Over de zwangerschap die te vroeg eindigde. Ze wisten niet dat ze in verwachting waren en kwamen daar pas achter toen het mis ging. De tranen stromen nu over zijn wangen. 

Een poppetje

Een meisje. Hij heeft een dochter en voor het eerst in 33 jaar wordt er over haar gesproken. Ze krijgt een plekje in de opstelling, naast haar vader en moeder. Een klein poppetje. Het maakt haar tastbaar. En daarmee ook de tranen. Het verdriet dat al die jaren weggestopt is. Als een bal onder water geduwd. Heel hard werken om die emoties niet te laten zien en dan komt het moment waarop het niet meer lukt om die bal onder water te houden. Hij komt met een rotgang omhoog uit het water en de emoties nemen het over. 

We bekijken samen het rouwpad; het moment van het verlies, de emoties en de manier waarop Ted ermee omgegaan is; zijn copingstrategie. Het hoort er allemaal bij en het pad is geen rechte lijn die je van A naar B loopt of brengt. Je kunt je op ieder moment bewegen op dit pad. En op de momenten dat het goed voelt, dat je een balans hebt gevonden, dan begeef je je op het groene viltje. 

Levensverhaal

We ronden onze afspraak af en Ted haalt diep adem. Zijn schouders zakken zichtbaar bij de uitademing. Het lucht op. We concluderen hoe fijn het kan zijn om je levensverhaal weer eens te vertellen. Het is een verhaal dat hij al jaren aan niemand meer verteld heeft. Omdat de mensen om hem heen hem kennen of omdat er niet naar gevraagd wordt door nieuwe contacten. En dat terwijl er zoveel over hem te vertellen is en hij zoveel wijze lessen heeft geleerd en bij zich draagt.
Alle kennis én de tools die hij nodig heeft, draagt hij al bij zich. Ik help alleen maar om deze weer op te duiken uit die schatkist. 

De tranen blijven, het verdriet is niet over nu Ted weet waar de emoties vandaan komen. Maar hij kan het wel aanvaarden, omarmen. Hij geeft zijn dochtertje een plekje en steekt nu iedere avond een kaarsje voor haar aan, net als voor zijn vrouw.